ЁЯП░ рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा, рджिрд▓्рд▓ी: рдЗрддिрд╣ाрд╕, рд╡ाрд╕्рддुрдХрд▓ा рдФрд░ рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं
рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा (Red Fort) рднाрд░рдд рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рджिрд▓्рд▓ी рдоें рд╕्рдеिрдд рдПрдХ рднрд╡्рдп рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдХिрд▓ा рд╣ै, рдЬो рди рдХेрд╡рд▓ рдоुрдЧ़рд▓ рд╕्рдеाрдкрдд्рдп рдХा рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рднाрд░рдд рдХी рдЖрдЬ़ाрджी, рд╡िрд░ाрд╕рдд рдФрд░ рдЧौрд░рд╡ рдХा рдк्рд░рддीрдХ рднी рд╣ै। рдпрд╣ рдХिрд▓ा рд╣рд░ рд╕ाрд▓ 15 рдЕрдЧрд╕्рдд рдХो рднाрд░рдд рдХे рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдж्рд╡ाрд░ा рдЭंрдбा рдлрд╣рд░ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЪुрдиा рдЬाрддा рд╣ै।
ЁЯХ░️ рдЗрддिрд╣ाрд╕: рдХिрд╕рдиे рдмрдирд╡ाрдпा рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा?
рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा рдХा рдиिрд░्рдоाрдг 1639 рдИ. рдоें рдоुрдЧ़рд▓ рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдиे рдХрд░рд╡ाрдпा рдеा।
рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрдЧрд░ा рд╕े рд░ाрдЬрдзाрдиी рдХो рджिрд▓्рд▓ी рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рдХिрдпा рдФрд░ рдЕрдкрдиी рдирдИ рд░ाрдЬрдзाрдиी рдХो "рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाрдиाрдмाрдж" рдиाрдо рджिрдпा, рдЬिрд╕рдХे рдХेंрдж्рд░ рдоें рдпрд╣ рднрд╡्рдп рдХिрд▓ा рд╕्рдеिрдд рд╣ै।
ЁЯПЧ рдиिрд░्рдоाрдг рдХाрд▓:
-
рдиिрд░्рдоाрдг рдк्рд░ाрд░ंрдн: 1638 рдИ.
-
рдиिрд░्рдоाрдг рдкूрд░्рдг: 1648 рдИ.
рдХुрд▓ рдоिрд▓ाрдХрд░ рдЗрд╕ рдХिрд▓े рдХो рдмрдиाрдиे рдоें рдХрд░ीрдм 10 рд╡рд░्рд╖ рд▓рдЧे।
ЁЯз▒ рд╡ाрд╕्рддुрдХрд▓ा рдХी рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं
ЁЯОи рдиिрд░्рдоाрдг рд╢ैрд▓ी:
рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा рдоुрдЧ़рд▓ рд╡ाрд╕्рддुрдХрд▓ा рдХा рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдЗрд╕्рд▓ाрдоी, рдлाрд░рд╕ी, рддुрд░्рдХी рдФрд░ рд╣िंрджुрд╕्рддाрдиी рд╢ैрд▓िрдпों рдХा рд╕ुंрджрд░ рд╕рдоाрд╡ेрд╢ рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддा рд╣ै।
ЁЯз▒ рдоुрдЦ्рдп рд╕ाрдордЧ्рд░ी:
-
рд▓ाрд▓ рдмрд▓ुрдЖ рдкрдд्рдерд░ (Red Sandstone)
-
рд╕ंрдЧрдорд░рдорд░ (Marble)
ЁЯПЫ️ рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕ंрд░рдЪрдиाрдПं:
-
рд▓ाрд╣ौрд░ी рдЧेрдЯ (рдоुрдЦ्рдп рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдж्рд╡ाрд░)
-
рдирдХ्рдХाрд░рдЦाрдиा (Drum House)
-
рджीрд╡ाрди-рдП-рдЖрдо (рдЬрдирд╕рднा рд╣ेрддु рд╣ॉрд▓)
-
рджीрд╡ाрди-рдП-рдЦाрд╕ (рд░ाрдЬा рдХी рдиिрдЬी рдмैрдардХ)
-
рдоोрддी рдорд╕्рдЬिрдж
-
рд╣рдпाрдд рдмрдЦ्рд╢ рдмाрдЧ (Life-bestowing Garden)
-
рд╣рдоाрдо (рд╢ाрд╣ी рд╕्рдиाрдирдШрд░)
-
рд░ंрдЧ рдорд╣рд▓ рдФрд░ рдЦाрд╕ рдорд╣рд▓
ЁЯМН UNESCO рд╡िрд╢्рд╡ рдзрд░ोрд╣рд░
рд╕рди् 2007 рдоें, рд▓ाрд▓ рдХिрд▓े рдХो UNESCO рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрд╢्рд╡ рдзрд░ोрд╣рд░ рд╕्рдерд▓ (World Heritage Site) рдШोрд╖िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा।
рдпрд╣ рдиिрд░्рдгрдп рдЗрд╕рдХी рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ, рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдФрд░ рд╕्рдеाрдкрдд्рдп рдорд╣рдд्рд╡ рдХो рдоाрди्рдпрддा рджेрддे рд╣ुрдП рд▓िрдпा рдЧрдпा।
ЁЯОЙ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рджिрд╡рд╕ рдФрд░ рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा
15 рдЕрдЧрд╕्рдд 1947 рдХो, рднाрд░рдд рдХे рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдкं. рдЬрд╡ाрд╣рд░рд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ू рдиे рд▓ाрд▓ рдХिрд▓े рдХी рдк्рд░ाрдЪीрд░ рд╕े рднाрд░рдд рдХा рдкрд╣рд▓ा рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рднाрд╖рдг рджिрдпा рдеा।
рддрдм рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЖрдЬ рддрдХ, рд╣рд░ рд╡рд░्рд╖ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рджिрд╡рд╕ рдкрд░ рдпрд╣ीं рд╕े рддिрд░ंрдЧा рдлрд╣рд░ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рджेрд╢ рдХो рд╕ंрдмोрдзिрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
ЁЯУН рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा рдХैрд╕े рдкрд╣ुँрдЪे?
-
рд╕्рдеाрди: рдЪांрджрдиी рдЪौрдХ, рдкुрд░ाрдиी рджिрд▓्рд▓ी
-
рдиिрдХрдЯрддрдо рдоेрдЯ्рд░ो рд╕्рдЯेрд╢рди: рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा / рдЪांрджрдиी рдЪौрдХ
-
рдк्рд░рд╡ेрд╢ рд╕рдордп: рдк्рд░ाрддः 9:30 рд╕े рд╕ाрдпं 4:30 рдмрдЬे рддрдХ (рд╕ोрдорд╡ाрд░ рдмंрдж)
-
рдк्рд░рд╡ेрд╢ рд╢ुрд▓्рдХ:
-
рднाрд░рддीрдп рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рд▓िрдП – ₹35
-
рд╡िрджेрд╢ी рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рд▓िрдП – ₹500
-
ЁЯУ╕ рдкрд░्рдпрдЯрдХों рдХे рд▓िрдП рд╕ुрдЭाрд╡
-
рд▓ाрдЗрдЯ рдПंрдб рд╕ाрдЙंрдб рд╢ो: рд╢ाрдо рдХो рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдпрд╣ рд╢ो рдЖрдкрдХो рдоुрдЧ़рд▓ рдХाрд▓ рдХा рдЬीрд╡ंрдд рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░ाрддा рд╣ै।
-
рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ाрд▓рдп (Red Fort Museum): рднाрд░рдд рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╕ंрдЧ्рд░ाрдо рд╕े рдЬुрдб़ी рдХрдИ рджुрд░्рд▓рдн рд╡рд╕्рддुрдПं рдпрд╣ाँ рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ीрдд рд╣ैं।
ЁЯУМ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖
рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा рди рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдЗрдоाрд░рдд рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि, рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдФрд░ рдЧौрд░рд╡ рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै।
рдпрджि рдЖрдкрдиे рдЕрднी рддрдХ рд▓ाрд▓ рдХिрд▓े рдХी рдпाрдд्рд░ा рдирд╣ीं рдХी рд╣ै, рддो рдЕрдЧрд▓ी рдмाрд░ рджिрд▓्рд▓ी рдЬाрдПँ, рддो рдЗрд╕े рдЕрд╡рд╢्рдп рджेрдЦें – рдпрд╣ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рдЗрдоाрд░рдд рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХी рдЬीрд╡ंрдд рдХिрддाрдм рд╣ै।